2022 жылы Қазақстан Республикасы мен Германия Федеративтік Республикасы арасында дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толды. ГФР-дағы ҚР Елшілігі іскерлік байланыстарды дамытып және саяси кездесулер өткізіп қана қоймай, сонымен қатар мәдени іс-шараларды ұйымдастыруға белсенді қатыса отырып, Германияны елді танымал ету үшін белсенді жұмыс істеуде.
Осылайша, осы жылдың сәуір айының басында ҚР елшілігінің өкілдері Германияның Дюссельдорф қаласында өтетін жеке концерті қарсаңында Қазақ әртісі Димаш Құдайбергеннің шығармашылығына жанкүйерлердің кездесуін ұйымдастыруға үлкен қолдау көрсетті. Іс-шара барысында әлемнің 70 елінен келген кездесуге қатысушылар «Табиғат, мәдениет, адамдар. Керемет Қазақстан» атты фотокөрме аясында еліміздің мәдениетімен, табиғатымен, дәстүрлерімен және көрікті жерлерімен танысуға мүмкіндік алды.
Екі ел арасындағы мәдени-гуманитарлық ынтымақтастықты дамыту, әртіс пен Қазақстан мен Германия өкілдіктерінің өзара іс-қимылының жеке тәжірибесі туралы DK Media World ҚР-ның ГФР-дағы Елшісі Дәурен Кәріпов пен Димаш Құдайбергенмен әңгімелесті.
– Елші мырза, Қазақстан мен Германия арасындағы мәдени алмасуға салынған инвестициялардың маңыздылығын қалай көріп отырсыз?
– 1992 жылы дипломатиялық қатынастар орнағаннан бастап Қазақстан мен Германия өздерінің мәдени – гуманитарлық ынтымақтастығын белсенді түрде дамытуда. Бірақ даму әлеуеті әлі де үлкен. Яғни, кем дегенде екі себеп:
Біріншіден, біздің еліміз көпұлтты мемлекет. Барлық этникалық топтар бірегей институт-Қазақстан халқы Ассамблеясында өкілдік етеді. Сонымен қатар, екі елдің үкіметтері арасында ҚР-да тұратын этникалық немістер мәселелері жөніндегі комиссия құрылды. Бүгінгі таңда олардың саны 180 мыңнан асады. Қазақстаннан қоныс аударған немістермен және ГФР-дағы қазақ диаспорасымен бірге олар біздің елдеріміз арасында «тірі көпір» деп аталатын көпірді құрады. Ал бұл, бірінші кезекте, мәдени-гуманитарлық байланыс және берік негіз, оны, әрине, дамыту және кеңейту қажет.
Екіншіден, тарихи байланыстардан басқа, бүгінде Германия қазақстандық жастардың жоғары білім алатын танымал орындарының бірі болып табылады. Ал Қазақстанда өз қызметін Қазақ-Неміс университеті жүзеге асырады, онда алмасу бағдарламасы бойынша неміс студенттері оқиды және зерттеумен айналысады.
Сонымен қатар, бүкіл әлемде жаңа технологиялар мен серпінді интеграциялық процестердің дамуымен білім географиясы үйден шықпай-ақ әлемнің кез келген нүктесінен кеңейтілуі мүмкін. Бұл бір жағынан тағы бір қиындық, екінші жағынан қазіргі заманғы мәдени қатынастарды дамыту мүмкіндігі.
Міне, бізде заманауи мәдени алмасудың тамаша үлгісі-барлық континенттерде әлемдік даңққа ие болып, Еуропаның орталығында өнер көрсететін қазақстандық әншінің концерті. Міне, оның шығармашылығының арқасында әлемнің түкпір – түкпірінен келген тыңдаушылар Қазақстан туралы, елдің дәстүрлері, мәдениеті және ең қызықтысы-қазақ тілінде ән айту арқылы көбірек біле бастады. Бұл мәдени алмасу, оны жалғастыру керек және оны бағалау керек, өйткені мәдениет тек біріктіре алады. Ұлы Теодор Хойс айтқандай: «Мәдениет саясатын құру мүмкін емес, бірақ мәдениетті саясат жүргізуге болады».
– Димаштың шығармашылығының жанкүйерлерінің Дюссельдорфтағы кездесуін ұйымдастыруға қатысуға шешім қабылдап, ҚР елшілігі алдына қандай мақсаттар қойды?
– Басты мақсат-жас, бірақ әлемге әйгілі музыкантты қолдау. Бүгінгі таңда Димаш-еліміздің, мәдениетіміздің ең жарқын дипломаттарының бірі. Әртістің фан-клубы бізге осы турненің аясында Мәдени іс-шараны ұйымдастыруға қолдау көрсету туралы өтініш білдірген кезде, біз бүкіл әлем жанкүйерлерінің Димашқа деген сүйіспеншілігін сезіндік. Өйткені, қараңызшы, олар оның жұмысын бағалайды, оның Отанымен, мәдениетімен жақынырақ танысқысы келеді. Әрине, біз үлкен қуанышпен қатысуға келістік және «Табиғат, мәдениет, адамдар. Керемет Қазақстан» тақырыбына фотокөрме ұйымдастырдық.
– ҚР Елшілігі өз елі мен мәдениетін тағы қалай таныстырады?
– Біздің елімізді және мәдениетті насихаттау елшіліктің негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Саяси кездесулер мен іскерлік байланыстармен қатар біз елімізді Германияда жан-жақты таныстыру үшін белсенді жұмыс істеп жатырмыз. Осылайша, біз ағымдағы жылдың 11 ақпанында атап өткен ҚР мен ГФР арасындағы дипломатиялық қатынастардың орнағанына 30 жыл толуына орай бірқатар мәдени іс-шараларды жоспарладық. Атап айтқанда, «Қазақ кино апталығы» 25 сәуір мен 1 мамыр аралығында өтеді, оның аясында біз тарихи, көркем және деректі фильмдерді, мультфильмдерді көрсетеміз. Сондай-ақ, Қазақстандық этно-фольклорлық ансамбльдің концерті өтеді.
– Димаш Қазақстан мәдениетінің жарқын өкілдерінің бірі екені сөзсіз. Оның деңгейіндегі әртістер халықтар арасында көпір салуға қалай көмектесе алады және елдің имиджіне қалай әсер ете алады?
– Иә, Мен айтқанымдай, Димаш еліміздің ең жарқын заманауи әншілерінің бірі болып табылады. Оның шығармашылығының арқасында бүкіл әлем бойынша жанкүйерлері бар, олардың кейбіреулері оның концерттерінде Қазақстанның туын алғаш рет көріп, қазақ сөзін естіді.
Қазақстандық жас DJ және продюсер Иманбек. Грэммиді алғанға дейін ол теміржол компаниясында жұмыс істеді және әуестігі ретінде музыкаға аранжировка жасады. Ол әлеуметтік желіде жұмыстарын жариялап қазіргі уақытта шетелдік жұлдыздармен жұмыс істейтін әлемге әйгілі диджейге айналды. Тағы да, оның талантының арқасында әлемдік деңгейдегі заманауи музыканттар сіздің ел туралы біледі.
2018 және 2019 жылдары біздің елімізді балалар Евровидениесінде таныстырған 15 жастағы Данэлия Тулешова мен 14 жастағы Ержан Максим көптеген халықаралық музыкалық байқаулардың лауреаттары болып табылады… және бізде ондай таланттар өте көп. Олардың барлығы бүкіл әлем бойынша музыканттармен тілдесе отырып, елдер арасында көпір салуға өздерінің белгілі бір үлесін қосатыны және Қазақстанның имиджіне тек оң әсерін тигізетіні сөзсіз.
Еуропалық тур кезінде қарқынды жұмыс кестесіне қарамастан, Димаш біздің оқырмандарымызға бірнеше түсініктеме беріп, ҚР және ГФР өкілдіктерімен өзара іс-қимыл жасау бойынша өзінің жеке тәжірибесі туралы айтып берді.
– Дюссельдорфтағы жеке концертіңіздің алдында Сіз Германияның Нұр-Сұлтандағы елшісімен кездестіңіз. Сіздің концертіңізге Қазақстанның Германиядағы Елшісі келді. Бұл сіз үшін қаншалықты маңызды?
– Иә, Дюссельдорфтағы жеке концертімнің алдында біз Германияның Нұр-Сұлтандағы елшісімен кездестік. Осы мүмкіндікті пайдалана отырып, елшілік қызметкерлері мен елші ханымға біздің командамызға виза алуға және осы концертті ұйымдастыруға көмектескені үшін үлкен алғысымды білдіргім келеді. Сондай-ақ, Қазақстанның Германиядағы елшісіне, елшіліктің барлық қызметкерлеріне көмек көрсеткені, қабылдағаны, ұйымдастыру мәселелерінде көмек көрсеткені үшін шын жүректен ризашылығымды білдіргім келеді. Бұл біз үшін өте маңызды, өйткені біз барлық халықтардың, барлық адамдардың бір-біріне мәдени жақын және достық қарым-қатынаста болғанын қалаймыз. Менің ойымша, бұл үшін екі елшіліктің қызметкерлері қолдан келгеннің бәрін жасайды. Егер біз өз шығармашылығымызбен мәдениеттердің жақындасуына ықпал етсек және болашақта халықтарымыз арасындағы достықты насихаттайтын болсақ, біз өте қуаныштымыз.
Қазір Қазақстаннан тыс жерлерде концерттер өткізу өте қиын. Дегенмен, Сіз оны жасайсыз. Не үшін?
Ия, әрине, барлық жақсылыққа ұмтылу бар. Мен тыңдаушыларымның көмегімен, олардың шабыттары арқылы ең жоғары шығармашылық жетістіктерге қол жеткізгім келеді. Мұның бәрі қол жеткізіледі деп үміттенемін. Сондықтан мен бүкіл әлемді концерттермен аралап, басқа елдердің мәдениетін танып, өз кезегімде өз халқымның музыкасы мен мәдениетімен бөліскім келеді. Бүкіл өмір алда, мен тыңдаушылардың көмегімен, достарымның көмегімен, шабыттың көмегімен Мен бұған қол жеткіземін деп ойлаймын.
Көрермендер Қазақстанның мәдениетімен танысады. Сіз үшін бұның қандай маңызы бар?
Тыңдаушыларымның қазақ мәдениетін, тілін, аспаптары мен әндерін оқып-үйренуі өте қуантады. Бұл арқылы олар біздің халқымызды тереңірек таниды және бұл Мен үшін өте маңызды. Осы мүмкіндікті пайдалана отырып, еліміздің музыкасы мен мәдениетіне қызығушылық танытқандарға үлкен алғысымды білдіргім келеді. Мен оларға бар жақсылықты тілеймін және туған Қазақстанымызға шақырамын. Біздің оларды қуанышпен қарсы аламыз.